Serbest Meslek Kazancının Tespitinde Gider Unsurlarının İdarenin Bakış Açısından Değerlendirilmesi
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 65. maddesi serbest meslek kazancını (SMK) “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.” şeklinde tanımlamıştır. Devam madde açıklamasında ise bu faaliyetin sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılması gerektiği ifade edilmiş.
Faaliyeti gerçekleştirenler ise aynı kanunun 66.maddesinde açıklanmıştır. “Serbest meslek faaliyetini mutad halinde ifa edenler, serbest meslek erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak uğraşılması bu vasfı değiştirmez.”
Mutad (Türk Dil Kurumu; alışılmış, alışılan meslek)
Bu maddenin uygulanmasında:
1. Gümrük komisyoncuları, bilumum borsa ajan ve acentaları, noterler, noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar;
2. Bizzat serbest meslek erbabı tarifine girmemekle beraber serbest meslek erbabını bir araya getirerek teşkilat kurmak veya bunlara sermaye temin etmek suretiyle veya sair suretlerle serbest meslek kazancından hisse alanlar;
3. Serbest meslek faaliyetinde bulunan kollektif ve adi şirketlerde ortaklar, adi komandit şirketlerde komanditeler;
4. Dava vekilleri, müşavirler, kurumlar ve tüccarlarla serbest meslek erbabının ticarî ve meslekî işlerini takip edenler ve konser veren müzik sanatçıları;
5. Vergi Usul Kanunu'nun 155' inci maddesinde belirtilen şartlardan en az ikisini taşıyan ebe, sünnetçi, sağlık memuru, arzuhalci, rehber gibi mesleki faaliyette bulunanlar (şartlardan en az ikisini taşımayanlar ile köylerde veya son nüfus sayımına göre belediye içi nüfusu 5.000'i aşmayan yerlerde faaliyette bulunanların bu faaliyetlerine ilişkin kazançları gelir vergisinden muaftır.)
SMK’nın tespiti 67.madde kapsamında tespit edilmektedir. “Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyle yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.”
SMK’nın tespitinde kanunun 68. maddesinde yazılı giderlerin hâsılattan indirilmesine izin verilmektedir.
1. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler,
(İkametgâhlarının bir kısmını iş yeri olarak kullananlar, ikametgâh için ödedikleri kiranın tamamı ile ısıtma ve aydınlatma gibi diğer giderlerin yarısını indirebilirler. İş yeri kendi mülkü olanlar kira yerine amortismanı, ikametgâhı kendi mülkü olup bunun bir kısmını iş yeri olarak kullananlar amortismanın yarısını gider yazabilirler.).
2. Hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatındaki iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı, (bu primlerin ve aidatın geri alınmamak üzere Türkiye'de kain sigorta şirketlerine veya emekli ve yardım sandıklarına ödenmiş olması ve emekli ve yardım sandıklarının tüzel kişiliği haiz bulunmaları şartıyla) ile 27nci maddede yazılı giyim giderleri.
3. Mesleki faaliyetle ilgili seyahat ve ikamet giderleri (seyahat maksadının gerektirdiği süre ile sınırlı olmak şartıyla),
4. Mesleki faaliyette kullanılan tesisat, demirbaş eşya ve envantere dahil taşıtlar için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar, (amortismana tâbi iktisadi kıymetlerin elden çıkarılması halinde aynı Kanunun 328 inci maddesine göre hesaplanacak zararlar dahil).(7194 sayılı kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen parantez içi hüküm; Yürürlük: 1/1/2020 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere 07.12.2019)(Şu kadar ki özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirasını , (313 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2021 yılında uygulanmak üzere 170.000 TL) , söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasını (313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2021 yılında uygulanmak üzere 320.000) aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.)
5. Kiralanan veya envantere dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri, (7194 sayılı kanunun 14 üncü maddesiyle eklenen parantez içi hüküm; Yürürlük: 1/1/2020 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere 07.12.2019) (Şu kadar ki binek otomobillerine ilişkin giderlerin en fazla %70'i ve kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 Türk lirasına (313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2021 yılında uygulanmak üzere 6.000) kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabında ödenen özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının 115.000 Türk lirasına (313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2021 yılında uygulanmak üzere150.000) kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.
6. Alınan mesleki yayınlar için ödenen bedeller,
7. Mesleki faaliyetin ifası için ödenen mal ve hizmet alım bedelleri,
8. Serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla emekli sandıklarına ödenen giriş ve emeklilik aidatları ile mesleki teşekküllere ödenen aidatlar,
9. Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen meslek, ilan ve reklam vergileri ile iş yerleriyle ilgili ayni vergi, resim ve harçlar,
10. Mesleki faaliyetle ilgili olarak kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenen tazminatlar,
Her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile serbest meslek erbabının suçlarından doğan tazminatlar gider olarak indirilemez.
Çalışmamızda SMK’nın tespitinde indirilebilecek yazılı giderleri GVK 68.maddede yazılan unsurları idarenin vermiş olduğu görüşler doğrultusunda değerlendirdiğimizde;
“…..serbest meslek faaliyetinizi gerçekleştirmek üzere iki ortaklı olarak satın aldığınız taşınmazda kullanılan ve abonelikleri adınıza kayıtlı olan doğalgaz, elektrik, su, telefon, internet gibi genel gider mahiyetindeki giderin, faaliyette bulunulan işyerine ait olduğunun ve işle ilgili olarak kullanıldığı ile belli bir kısmının tarafınızdan ödendiğinin tevsiki halinde serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır.”[1]
“.....Kanunun 68 inci maddesinde de serbest meslek kazancının tespitinde hangi giderlerin hasılattan indirileceği belirtilmiştir. Anılan maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde "Mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderlerin serbest meslek kazancının tespitinde hâsılattan indirileceği hükmü yer almaktadır. Bu açıklamalara göre, kentkart dolum bedelinin işle ilgili olması ve belgelendirilmesi kaydıyla anılan Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak hâsılattan indirilmesi mümkün bulunmakta olup”[2]/p>
“.....serbest meslek faaliyetinizde kullanmak üzere iktisap ettiğiniz motosikletin 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine ekli listenin "6.5 Motosikletler (Mopedler ve Triportörler dahil)" bölümünde değerlendirilerek, faydalı ömrünün 4 yıl amortisman oranının ise % 25 olarak dikkate alınması gerekmektedir. Motosikletin işletmeye dâhil edilmesi ve işte kullanılması halinde yapılan yakıt, tamir-bakım harcamaları ile ayrılan amortismanların da safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmakta olup,”[3]
“.....mesleki ve ticari faaliyetiniz dolayısıyla mükellefiyetinize ilişkin olarak verdiğiniz beyannameler için ödenen damga vergilerinin,gelirin elde edildiği yılda ödenmiş olduğunun tevsik edilmesi şartıyla ticari kazancınızın tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün olup, öte yandan Gelir Vergisi Kanunu'nun 68'inci maddesinde sayılan giderler arasında yer almamasından dolayı serbest meslek kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.”[4]
“.....mali müşavirlik hizmetleri faaliyetlerinizden elde ettiğiniz serbest meslek kazancı dolayısıyla vereceğiniz Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesinde bildirilecek gelirden, ilgili yıl içinde yaptığınız yabancı dil kursu eğitim harcamasını Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin (2) numaralı bendi kapsamında indirilmesi mümkün bulunmaktadır.”[5]
“.....şahsi kusurunuzdan kaynaklanmayıp, yanınızda ücretli olarak çalışan adı geçen avukatın verdiği zararlar için ödenen tazminatların kanun, ilam ve mukavelenameye göre ödenmesi koşuluyla Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının 10 numaralı bendi kapsamında mesleki kazancın tespitinde hasılattan indirim konusu yapılması mümkündür.”[6]
“.....serbest meslek faaliyetinde kullandığınız gayrimenkulün iktisabı için kullanılan banka kredisi dolayısıyla ödenen faizlerin, gayrimenkulün aktife alındığı hesap dönemi sonuna kadar olan kısmının maliyete intikal ettirilmesi zorunlu olup, sonraki dönemlerde ödenen kredi faizlerinin ise maliyete intikal ettirilmesi veya doğrudan gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır. Diğer taraftan, söz konusu gayrimenkul için hesaplanacak amortismanların, serbest meslek faaliyetinden elde edilen gelirden indirilebileceği açıktır.”[7]
“.....serbest meslek erbabının annesi, babası, kardeşi ile eş ve çocuklarına hizmet akdine dayalı olarak yapılan ve Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddeleri uyarınca vergilendirilen ücret ödemelerinin, mesleki kazancın tespitinde gider olarak indirilebilmesi mümkündür. Ancak söz konusu ücret ödemelerinin serbest meslek erbabı tarafından icra edilen mesleki faaliyetin idame ettirilmesi kapsamında yürütülen faaliyetlere ilişkin olması gerektiği tabiidir. Mesleki faaliyetin icra edilmesi ile ilgisi olmayan veya gerçek bir hizmet akdine dayanmayan ücret ödemelerinin gider olarak dikkate alınması mümkün değildir. Sosyal güvenlik primleri işveren payının ise, fiilen ödendiği tarihte gider yazılması mümkün bulunmaktadır.”[8]
“.....bağımsız denetçilik eğitimi için İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezine ödemiş olduğunuz bedel ile evlenen ve hastalanan müşterilerine hediye etmek üzere almış olduğunuz altın, ziynet eşyası ve çiçek harcamalarının, mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için ödenen genel giderler kapsamında değerlendirilmeyecek olması nedeniyle serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Ancak, Bağımsız Denetçi Belgesine ilişkin eğitim (kurs) giderlerinin anılan Kanunun 89 uncu maddesinin 2 numaralı bendinde yer alan şartların taşınması halinde, yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.”[9]
“.....Şahsınız tarafından yurt dışından ve yurt içinden gelen müvekkil ve misafirlerinizi ağırlamak, konaklama sorunlarını çözmek için kiralayacağı meskene ait kira ve diğer giderler (elektrik, su, doğalgaz, mutfak masrafları vs.) Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinde yer alan giderler arasında yer almadığından, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.”[10]
“.....serbest meslek erbabı yanında çalışan hizmetli ve işçilere işyeri veya işyeri müştemilatında sağlanan yemek verme hizmetine ilişkin giderlerin serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi mümkündür.”[11]
“.....Serbest Muhasebeci Mali Müşavir olarak serbest meslek faaliyetinize başlamak amacıyla Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğine kimlik ücreti, ruhsat ücreti ve sirküler rapor ücreti adı altında yaptığınız ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin 1 inci bendine göre, Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odasına yıllık aidat ve giriş aidatı olarak yaptığınız ödemelerin ise Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin 8 numaralı bendine göre serbest meslek kazancının tespitinde indirim olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır. Diğer taraftan, ödemelere ilişkin makbuzda yer alan ...'a eğitim fonu, ... kampüs inşaat fonu, sosyal yardımlaşma ve dayanışma fonu adı altında yaptığınız ödemeler ise Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinde sayılan giderler arasında yer almadığından, söz konusu ödemelerin indirim olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.”[12]
“.....serbest meslek faaliyetinizden dolayı home ofis olarak kullanılan konuta ait ve adınıza düzenlenen doğalgaz, elektrik ve su faturaları gibi genel gider mahiyetindeki ödemelerin, faaliyette bulunduğunuz işyerine ait olması ve işle ilgili olarak kullanılıyor olması halinde serbest meslek kazancının tespitinde yarısının gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır. Ayrıca ev sahibi adına düzenlenen faturaların ise faaliyette bulunduğunuz işyerine ait ve işle ilgili olarak kullanılıyor olması ile birlikte tarafınızca ödendiğinin tevsiki (kesin delillerle ispatı) halinde serbest meslek kazancının tespitinde yarısının gider olarak indirilmesi mümkündür.”[13]
“.....serbest meslek faaliyetinizi daha önce satın aldığınız ofisinizde yürütmeniz nedeniyle, evrak arşivi olarak kullanılmak üzere satın aldığınızı belirttiğiniz ikinci bir meskenin de iş yeriniz olarak kabul edilmesi ve bu mesken için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre amortisman ayırmak suretiyle serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.”[14]
“.....serbest meslek erbabı olarak faaliyetinizin icrası için şehir içi toplu
taşıma hizmeti karşılığı Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından elektronik para kuruluşu olarak faaliyette bulunma izni alarak faaliyetine başlayan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından İstanbul'daki ulaşıma ilişkin kartlarla ilgili koordinasyon görevi verilen … A.Ş.'ne kendi ulaşımınız için ödenen bedelin (“istanbulkart” için ödenen bedel) işin önem ve genişliği ile orantılı olması şartıyla, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının 1 numaralı bendine göre serbest meslek kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, tarafınızdan personelinizin kullanımı için yapılan, … A.Ş.'ne ait “istanbulkart”
ödemelerinin, net ücretin bir unsuru olarak değerlendirilmesi, ücretin brüt tutarı hesaplanarak brüt tutar üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi gereğince tevkifat yapılması gerekmektedir.
Ödenen ücret tutarı üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılması kaydıyla aynı Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi gereğince serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.”[15]
“.....büronuzda çalışan personelin iş gücünü geliştirmek, performansını artırmak amacıyla konaklamaları için ödeyeceğiniz otel masraflarının mesleki faaliyetle ilgili bir gider olmaması nedeniyle serbest meslek kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Ancak, bu masrafların personelin ücretine yansıtılması ve ücrete ilişkin hükümlere göre vergilendirilmesi koşuluyla serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirilmesi mümkündür.”[16]
“.....mesleki faaliyetinizin ifasında kullandığınızı belirttiğiniz dış giyim eşyalarının münhasıran faaliyetinizin yürütülmesine mahsus olmaması nedeniyle, belirtilen harcamalarınız ile mesleki kazancın elde edilmesi veya idamesi arasında doğrudan bir bağ olduğundan söz edilemeyeceğinden yapmış olduğunuz takım elbise, gömlek, kravat ve ayakkabı gibi harcamaların, mesleki kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir.
Çalışanlarınız için satın aldığınız giyim eşyalarının ise çalışanlarınıza sağlanan menfaat kapsamında değerlendirilerek ücret hükümlerine göre vergilendirilmesi ve ücret gideri olarak mesleki kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, serbest meslek faaliyetinizin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olması kaydıyla işte kullanılan araçlardan; 07/12/2019 tarihinden önce envantere kaydedilen araçlara ilişkin ayrılan amortismanların tamamının, 07/12/2019 tarihinden sonra envantere kaydedilen araçlara ilişkin ayrılan amortismanların ise belirtilen tutarları aşmayan kısmının, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkündür.
Ayrıca, bu araçlara ilişkin 01/01/2020 tarihinden önce yapılan tamir, bakım, yakıt ve benzeri giderlerin tamamı, 01/01/2020 tarihinden sonra yapılan giderlerin ise en fazla %70'i
kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.”[17]
“.....mesleki faaliyette kullanılmak üzere satın alınan ofis mobilyası ve mefruşat gibi amortismana tabi iktisadi kıymetler için bedelin ödenip ödenmediğine bakılmaksızın yukarıda belirtilen şekilde amortisman kayıtlarında gösterilmesi şartıyla amortisman ayrılması mümkündür.”[18]
“.....mesleğinizi icra ettiğiniz mesai saatleri içerisinde işyerinde yediğiniz yemek bedelinin Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilmesi halinde, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan genel giderler kapsamında mesleki kazancınızın tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır.”[19]
“.....mesleki yayın niteliğinde bulunmayan ve serbest meslek kazancının elde edilmesi ve idamesi ile ilgili olmayan kitap, dergi ve romanlar için yaptığınız harcamaların, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesi kapsamında indirim konusu yapılması söz konusu değildir.”[20]
“.....iş yerinizde ücretli çalışan personelin eğitim ve danışmanlık hizmeti veren yurt içindeki bir firma aracılığıyla yabancı dil eğitimi alması için yurt dışına gönderilmesi dolayısıyla yapılan harcamaların, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesine göre gider olarak yazılması mümkün bulunmamaktadır.”[21]
“.....hizmet verdiğiniz kişiler için kullandığınızı belirttiğiniz, 2018-2019 sezonu
futbol müsabakalarını takip için satın alınan 3 (üç) adet kombine bilet harcamalarının, faaliyetinizin yürütülmesine mahsus olmaması nedeniyle, kazancınızın elde edilmesi veya idamesi arasında doğrudan bir bağ olduğundan söz edilemeyecektir.
Bu itibarla, 2018-2019 sezonu futbol müsabakalarını takip için satın alınan 3 (üç) adet kombine bilet harcamalarının, Gelir Vergisi Kanunun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında serbest meslek kazancınızın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün değildir.”[22]
“.....yapmış olduğunuz sponsorluk harcamaların, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin (1) numaralı bendi kapsamında genel gider olarak, 89 uncu maddesi kapsamında gider veya indirim olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.”[23]
“.....işyerinizde kullandığınız; temizlik, büro malzemeleri, kırtasiye ve işyeri mutfağında tükettiğiniz yiyecek ve içecek gibi gıda maddeleri, doğalgaz, elektrik, su ve diğer bakım için kullanılan hırdavat malzemeleri giderleri ile faaliyetinizle ilgili olarak hizmet alış giderlerinizin Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan genel giderler kapsamında, serbest meslek faaliyetiniz dolayısıyla emekli maaşınızdan kesinti yapılması suretiyle ödenen sosyal güvenlik destek primlerinizin ise aynı fıkranın (8) numaralı bendine göre mesleki kazancın tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır. ”[24]
“.....mesleki eğitiminiz için belli aralıklarla yurt dışına (Avusturya/Viyana) gidiş- gelişlerinizde yapmış olduğunuz harcamaların (yeme, içme, konaklama, seyahat vb.), mesleki faaliyetinizle doğrudan ilgisi olmayan şahsınızın mesleki bilgi ve becerinizin geliştirilmesine yönelik harcamalar olması nedeniyle, serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.”[25]
“.....meslek mensupları tarafından, mesleki faaliyetlerini ifa ederken
meydana gelen zarar, ziyan ve tazminatların karşılanması amacıyla yaptırılan mesleki sorumluluk sigortalarına ilişkin ödemelerin, mesleki kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesine yönelik bir gider olarak kabul edilmesi ve serbest meslek kazancının tespitinde hasılattan indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Buna göre, mesleki sorumluluk sigortasına yönelik yaptığınız ödemeleri, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak indirim konusu yapmanız mümkün bulunmaktadır.”[26]
“.....genel giderlerin, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi için kazancın elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunması, yapılan işin mahiyetine uygun olması ve iş hacmi ile mütenasip olması gerekmektedir.
Buna göre, mali müşavirler odası seçimlerinden dolayı bütün meslektaşlarınıza düzenlemiş olduğunuz yemekli toplantı dolayısıyla yapmış olduğunuz giderin kazancınızın elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağının bulunmaması nedeniyle, serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.”[27]
“.....Serbest meslek kazançlarında "tahsil esası" kuralı, gerek gelirler gerekse giderler yönünden geçerli olduğundan, yıl içerisinde faaliyetinde kullanılmak üzere satın alınan mal ve hizmet alım bedelleri için yapılan ödemelerin tamamının satın alındığı yılda gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Buna göre, 2018 yılında faaliyetinizde kullanmak üzere satın aldığınızı belirttiğiniz sarf
malzemelerinin bu dönemde gider olarak hasılattan indirilmesi gerekmekte olup, dönem sonunda kalan sarf malzemelerin, giderlerden tenzil edilmesi ya da safi kazanca ilave edilmesi mümkün değildir.”[28]
“.....cep telefonlarına ilişkin haberleşme giderlerinin serbest meslek kazancının
elde edilmesi ve idamesi ile açık ve doğrudan bir bağın bulunması, yapılan işin mahiyetine uygun olması ve iş hacmi ile mütenasip bulunması halinde, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirilmesi mümkündür.
Ancak, kendi adınıza kayıtlı olmayan, eşinize ait cep telefonlarına ilişkin haberleşme
ücretlerinin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, serbest meslek
kazancınızın tespitinde gider olarak indirmeniz mümkün değildir.”[29]
“.....serbest meslek kazançlarında geçerli olan "tahsil esası" kuralı gelirler ve
giderler yönünden geçerli olduğundan, yıl içerisinde mal ve hizmet alım bedelleri ödemenin yapıldığı yılda gider olarak dikkate alınacağı tabiidir.
……. aralık ayına ait elektrik, su, doğalgaz, kırtasiye vb. masraflar için adınıza düzenlenmiş olan fatura bedelleri ile iş yerinizle ilgili sigorta poliçe bedellerinin ödemenin yapıldığı döneme ait serbest meslek kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.”[30]
KAYNAKLAR
193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu
[1] 27575268-105[003-2013-164]-427 sayılı 18/04/2014 tarihli özelge
[2] 21152195-35-02-307 sayılı 20/05/2013 tarihli özelge
[3] 11395140-105[269-2012/VUK-1- . . .]-1033 sayılı 18/04/2014 tarihli özelge
[4] B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 68-38 sayılı 04/01/2012 tarihli özelge
[5] B.07.1.GİB.4.48.15.01-GVK-57-32 sayılı 23/02/2012 tarihli özelge
[6] 62030549-120[68-2012/1219]-1430 sayılı 04/09/2013 tarihli özelge
[7] B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-65-7-302 sayılı 22/04/2010 tarihli özelge
[8] B.07.1.GİB.4.07.16.01-GVK.2010.42-11 sayılı 27/04/2010 tarihli özelge
[9] 39044742-KDV.29-1914 sayılı 21/07/2014 tarihli özelge
[10] 39044742-KDV.30-2181 sayılı 08/09/2014 tarihli özelge
[11] B.07.1.GİB.4.06.18.02-32-7941-689 sayılı 04/11/2010 tarihli özelge
[12] B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-65-11-696 sayılı 08/11/2010 tarihli özelge
[13] B.07.1.GİB.4.34.17.01-130-236571 sayılı 05/12/2016 tarihli özelge
[14] 11395140-105[VUK-1-21391]-E.322856 sayılı 31/03/2020 tarihli özelge
[15] B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[68-2016/336]-457830 sayılı 15/11/2017 tarihli özelge
[16] 62030549-120[40-2013/477]-1649 sayılı 04/10/2013 tarihli özelge
[17] 13649056-120.04.01[2018/ÖZE-24]-63571 sayılı 17/11/2020 tarihli özelge
[18] 11395140-105[313-2012/VUK-1- . . .]-1546 sayılı 02/06/2014 tarihli özelge
[19] 60938891-120.04.01[GVK: 3-1]-40793 sayılı 04/11/2020 tarihli özelge
[20] 62030549-120-821888 sayılı 06/11/2020 tarihli özelge
[21] B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[68-2014/485]-60783 sayılı 15/06/2015 tarihli özelge
[22] 62030549-120[68-2018/1111]-49646 sayılı 14/01/2020 tarihli özelge
[23] B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[68-2016/40]-158011 sayılı 07/10/2016 tarihli özelge
[24] B.07.4.DEF.0.52.10.00-002-5 sayılı 01/03/2016 tarihli özelge
[25] 11355271-120.04.01[68-2019/14]-33340 sayılı 13/08/2020 tarihli özelge
[26] 38418978-120[89-2020/24-İ]-E.367714 sayılı 30/12/2020 tarihli özelge
[27] 64958909-120-13940 sayılı 08/05/2020 tarihli özelge
[28] 97338759-105[2019-VUK-02]-78128 sayılı 05/11/2019 tarihli özelge
[29] B.07.4.DEF.0.77.10.00-ILGIN-4 sayılı 03/02/2012 tarihli özelge
[30] B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[68-2014/514]-75148 sayılı 17/08/2015 tarihli özelge
İşbu yukarıda yer alan metnin (makale, görüş, sirküler, bülten, yorum vb. hangi ad ile tanımlandığının bir önemi olmaksızın) yasal olarak herhangi bir bağlayıcılığı bulunmayıp, bilgi verme amacıyla hazırlanmıştır. İşbu metnin tek yasal dayanak olarak kullanılması sonucu elde edilen bilgiler doğrultusunda alınan kararlar ve yapılan işlemler nedeniyle doğmuş / doğabilecek zararlardan yazarların hukuki bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
