Kiralama Yoluyla Edinilen veya İşletmeye Dâhil Olan Taşıtların Giderleri
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40’ıncı maddesinde, “Safi kazancın tespit edilmesi için, aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir:
1. Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler; (İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.) (Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira 5.500 Türk lirasına (323 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 yılında uygulanmak üzere 17.000 TL) kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en 115.000 Türk lirasına (323 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 yılında uygulanmak üzere 440.000) kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.)
5. Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri (Şu kadar ki faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70'i indirilebilir.)
7. Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar. (İşletmeye dâhil olan gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar, yapıldığı yılda doğrudan gider yazılabilir.) (Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirasını, (323 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 yılında uygulanmak üzere 500.000 TL) söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasını (323 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2023 yılında uygulanmak üzere 950.000) aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.)”
Çalışma konumuz ile ilgili maliyenin verdiği görüşlerin ilgili bölümleri aşağıdaki gibidir.
Özelge Konusu: “faaliyet konunuzla ilgili olarak yurt dışında düzenlenen bir fuar etkinliğine katıldığınızı, bahse konu fuarda tanıtımını yapacağınız ürün ve eşyaları muhafaza etmek amacıyla bir adet sırt çantası satın aldığınızı, bununla birlikte fuarın yapıldığı ülkede ulaşım amacıyla yurt dışı mukimi bir firmadan binek araç kiraladığınızı belirterek, şirket aktifine kaydedilecek olan söz konusu sırt çantasının değerinin doğrudan gider yazılabilecek tutarı aşması nedeniyle, faydalı ömrünün ve amortisman oranının ne olacağı ile yurt dışında kiraladığınız araca ait giderlerin gider kısıtlamasına tabi olup olmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü”
İdarenin Görüşü: “Buna göre, yurt dışında kiraladığınız binek otomobile ilişkin kiralama bedelinin; kiralama süresi ve kiralanan yıl için belirlenen indirim konusu yapılacak kira tutarı dikkate alınarak hesaplanan kısmının, kiralamanın işle ilgili olması ve katılım sağladığınız fuar süresi ile uygun olması kaydıyla, Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.” (03.07.2023 tarihli E-27575268-105[315-2022-97]-267599 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “motorlu araç ticaretiyle iştigal ettiğiniz, şirketinizin ana faaliyet konusunun binek oto, hafif ticari araç, minibüs, midibüs, van ve kamyonet gibi motorlu araçların ve bunlara ait yedek parçalarının ithali, yurt içinde ve yurt dışında satışı olduğu, bu kapsamda söz konusu motorlu araçların ithal edildiği ve ilgili ana bayilere satıldığı, ana faaliyetiniz yanında ithal edilen araçların belirli bir kısmının şirketiniz faaliyetlerinde kullanılmak veya başka şirketlere kiralanmak üzere ilk iktisabı amortismana tabi iktisadi kıymet olarak kayıt ve tescilinin şirketiniz adına yapıldığı, kurumunuzun muhasebe kayıtlarında "Maddi Duran Varlıklar/254-Taşıtlar" hesabında yer alan ve binek oto mahiyetinde olan bu araçların çoğunluğunun şirketiniz faaliyetlerinde kullanıldığı, ancak bir kısmının ise şirketiniz faaliyetlerinde kullanılmayıp doğrudan grup şirketlerine ve bayilere veya diğer kurum ve şirketlere kiraya verildiği ve belli bir sürenin sonunda ise şirketiniz iç kuralları gereği satışa konu edildiği belirtilerek grup şirketlerine ve bayilere veya diğer kurum ve şirketlere kiraya verildiği ve belirli bir sürenin sonunda satışa konu edildiği belirtilen söz konusu araçlar için yapılan giderler ve bunlara ilişkin ayrılan amortismanların Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1), (5) ve (7) numaralı bentleri uyarınca giderleştirilmesi hususunda Başkanlığımız görüşü”
İdarenin Görüşü: “faaliyetleri binek otomobillerin kiralanmak suretiyle işletilmesi olanların bu amaçla iktisap ettikleri ve bu faaliyetlerinde kullandıkları binek otomobillerin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi ile bu otomobillere ilişkin diğer giderler söz konusu gider kısıtlamasına tabi tutulmayacaktır. Dolayısıyla, şirketinizce doğrudan grup şirketlerine, bayilere veya diğer kurum ve şirketlere kiraya verilerek işletilmek üzere iktisap edilen ve şirket faaliyetlerinde kullanılmaksızın kiraya verilen binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi, bu binek otomobillere ilişkin tamir, bakım vb. giderlerin aynı maddenin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi, amortisman giderlerinin ise yine aynı maddenin birinci fıkrasının (7) numaralı bendi kapsamında, gider kısıtlamasına tabi olmaksızın, kurum kazancının tespitinde dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, motorlu araç ticareti faaliyetinizde kullanılmak üzere iktisap edilen binek otomobillere ilişkin giderler ise bu kısıtlamaya tabi tutulacaktır.” (20.05.2021 tarihli 62030549-120[40-2020/746]-403633 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “Su, kanalizasyon, arıtma, drenaj sistemlerine yönelik projelendirme, mühendislik, bakım ve onarımı ile bu faaliyetlere ilişkin malzemelerin alım satımı faaliyetiyle" iştigal ettiğiniz, faaliyetinizin yürütülmesi esnasında şirket envanterinize kayıtlı ve ruhsatta kullanım amacı "Yük Nakli-Hususi" olarak belirtilmiş … model … kamyoneti, mal ve malzeme taşımak için kullandığınızı belirtilerek, 7194 Sayılı Kanun ile uygulanmaya başlayan; binek otomobillere ilişkin gider kısıtlamasının envanterinize kayıtlı kamyonetiniz için de uygulanıp uygulanamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü”
İdarenin Görüşü: “araçların binek otomobil olup olmadığı, Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 numaralı istatistik pozisyonunda yer almadığına bakılarak belirlenecek olup 87.03 tarife pozisyonunda yer alan eşyaların belirlenmesine ilişkin olarak, 27/7/2005 tarih ve 25888 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 8 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Tarife-Sınıflandırma Kararları) ile 6/2/2010 tarih ve 27485 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliğinde (Gümrük Tarife Cetveli Açıklama Notları) açıklamalar yapılmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, faaliyetlerinizde kullandığınız, işinizin ehemmiyetiyle orantılı olan ve Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.04 tarife pozisyonunda sınıflandırılan "…" markalı motorlu taşıtınıza ilişkin giderlerin tamamının kurum kazancının tespitinde dikkate alınabilmesi mümkün bulunmaktadır.” (01.06.2023 tarihli 21152195-130[2020/3229]-239092 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “…tipi seyahat acenteliği belgesine sahip olarak havayolu ve karayolu taşımacılığı sektöründe biletleme ve diğer firmalardan kiraladığınız araçlarla havaalanı-şehir merkezi, oteller-kongre merkezi ve benzeri arasında ücret karşılığı taşımacılık (transfer) hizmeti verdiğiniz belirtilerek, faaliyetinizde kullandığınız binek otomobillere ilişkin kira ödemelerinin ve genel giderlerin, Gelir Vergisi Kanununun 7194 sayılı Kanunla değişik 40’ıncı maddesinde yer alan gider kısıtlamasına tabi olup olmadığı hususunda Başkanlığımızın görüşü”
İdarenin Görüşü: “şirket faaliyetlerinde kullanılmak amacıyla kiralama yolu ile edindiğiniz taşıtların 311 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "binek otomobil" tanımına uyması durumunda, Kültür ve Turizm Bakanlığından alınan "Seyahat Acentesi İşletme Belgesi" ile seyahat acentesi olarak yaptığınız taşımacılık (transfer) faaliyetiniz "kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi" kapsamında değerlendirileceğinden, bu faaliyetlerinizde kullandığınız binek otomobillere ilişkin giderlerin, gider kısıtlamasına tabi tutulmaması mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, binek otomobil kapsamda değerlendirilmeyen ve faaliyetlerinizde kullanılan ticari taşıtlarınıza ilişkin giderlerinin ise herhangi bir kısıtlamaya tabi tutulmaksızın tamamının, Gelir Vergisi Kanunun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi hükmü uyarınca kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği tabiidir.” (19.12.2022 tarihli E-38418978-120[40-2021/5]-591771 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “ikinci el otomotiv alım-satımı faaliyetinde bulunduğunuz, satın aldığınız araçlar için test sürüşünde, araçları müşteriye göstermek ve şehir dışından getirmek için kullandığınız yakıt giderlerinin Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinde hüküm altına alınan gider kısıtlamasına tabi olup olmayacağı hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmış olup”
İdarenin Görüşü: “kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi faaliyetiyle iştigal etmediğiniz anlaşıldığından, satışa konu edilmek üzere "153-Ticari Mallar" hesabında izlemek suretiyle işletmenize kayıtlı olan ve işte kullanılan binek otomobillerin test sürüşü ve müşteriye gösterilmesi esnasında katlanılan yakıt giderlerinin en fazla %70'inin ticari kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.” (16.02.2023 tarihli 62030549-120[40-2020/252]-216893 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “Şirketinizin … tarihinde kiralama şirketinden binek araç kiraladığı, sözleşme gereği sözleşme süresi içerisinde toplam kilometre (km) kullanım sınırının aşılması halinde km aşım bedeli tahsil edilecek olması sebebiyle kiralama sonu olan … tarihinde (…+… TL KDV olmak üzere) toplam … TL araç km fark bedelinin fatura edildiği belirtilerek söz konusu tutarın 7194 sayılı Kanun gereği binek araçlara getirilen kısıtlamalar neticesinde kiralama bedeli kısıtlaması olarak mı yoksa binek araçların giderlerinin %70 oranında gider kısıtlaması olarak mı dikkate alınacağı hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup, Başkanlığımız görüşlerine aşağıda yer verilmiştir.”
İdarenin Görüşü: “…-… dönemini kapsayan kiralama sözleşmesinde kira bedeli içerisinde dikkate alınması gereken km aşım bedeli sözleşme süresi sonunda mahiyet ve tutar itibariyle kesinleşmiş olacağından, söz konusu aşım bedelinin, faturanın düzenlendiği tarihte tahakkuk ettiği kabul edilecektir. Bu bağlamda, kiralama bedeli kısıtlamasında, … tarihinde düzenlenen faturada yer alan km aşım bedelinin sözleşme süresinin sonu olan … dönemine ilişkin aylık kira bedeli ile birlikte dikkate alınması gerekmektedir.” (21.09.2022 tarihli 62030549-120[40-2020/648]-1061695 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “Şirketiniz aktifine kayıtlı binek otomobilin dolu hasarına maruz kalması sonucu yetkili servis tarafından aracın onarımı yapılarak Şirketinize onarım faturası düzenlendiği ve söz konusu onarım tutarının yansıtma faturası ile anlaşmalı olduğunuz sigorta firmasına yansıtıldığı belirtilerek yetkili servis tarafından Şirketiniz adına düzenlenen faturada gösterilen onarım bedelinin giderleştirilmesi”
İdarenin Görüşü: “Şirketinizin aktifine kayıtlı olan binek otomobile ilişkin yapılan onarım bedeli ödemesinin, Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi kapsamında gider olarak, sigorta şirketi adına düzenlenen fatura ile yansıtılmak suretiyle sigorta şirketinden tahsil edilen tutarın da ilgili olduğu dönemde gelir olarak kaydedilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, Şirketiniz tarafından yapılmış olan tamir giderinin sigorta şirketi tarafından karşılanmış olması ve sigorta şirketinden tahsil edilen tutarın tamamının gelir kaydedilmesi nedeniyle, gider olarak dikkate alınan tutarın da gider kısıtlamasına tabi tutulmaksızın tamamının gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.” (23.08.2022 tarihli E-39044742-130[Özelge]-940709 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “sermayesinin tamamı T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığına ait 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kurulan ve faaliyetlerini yürüten teşekkülünüzün, Kamu İhale Kanunu kapsamında sürücülü araç kiralama hizmeti alımı yapmakta olduğu, aylık hakediş tutarlarının da sürücü bedeli ile birlikte fatura edildiği belirtilerek, 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi İle Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen binek otomobillerin kira bedeli giderlerine ait kısıtlama ile ilgili hükümler çerçevesinde, sürücülü olarak kiralanan araçlara ait giderlerin ne şekilde gider kısıtlamasına tabi tutulacağı hususunda Başkanlığımızın görüşü”
İdarenin Görüşü: “- Kiralama yoluyla edindiğiniz ve sürücülü olarak kiralaması yapılan binek otomobillere ait ödenen bedellerinin faturada ayrıştırılmayıp tek bir bedel üzerinden kiralamanın yapılması durumunda, söz konusu tutarın tamamı için Gelir Vergisi Kanununun 40’ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin parantez içinde yer alan aylık kira bedeli kısıtlaması uygulanacaktır.
- Sürücülü olarak kiralama yoluyla edindiğiniz binek otomobillere ait ödemiş olduğunuz bedelden sürücü teminine ilişkin bedelin sözleşme, muhasebe kayıtları, gibi belge ve kayıtlardan hareketle ayrıştırılması ve bu tutarların faturada ayrıca gösterilmesi halinde, yalnızca binek otomobil kiralamasına tekabül eden kısım için mezkur Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin parantez içinde yer alan aylık kira bedeli kısıtlaması söz konusu olacaktır. Bu durumda, binek otomobilin kullanımı kapsamında sürücü teminine ilişkin şirketinizce katlanılan giderlerin en fazla %70'i, Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi hükmü uyarınca kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabileceği tabiidir.” (13.01.2023 tarihli E-38418978-120[40-2021/27]-27238 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “serbest muhasebeci mali müşavirlik faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, envantere kayıtlı, bir adet şahsınıza ait, bir adette mükelleflerinizi ziyaret, evrak teslim alma gibi mesleğinizin icrasına ilişkin işlerde kullanmak üzere kiralamış olduğunuz, toplam iki adet aracın bulunduğu belirtilerek, söz konusu iki araca ait giderlerin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü”
İdarenin Görüşü: “serbest meslek faaliyetinizin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olması kaydıyla mali müşavirlik faaliyetinizde kullanılan;
- Şahsınıza ait olan aracınızın; 07/12/2019 tarihinden önce envantere kaydedilmiş olması halinde söz konusu araca ilişkin ayrılan amortismanların tamamının, 07/12/2019 tarihinden sonra envantere kaydedilmiş olması halinde ise ayrılan amortismanların belirtilen tutarları aşmayan kısmının, serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması,
- Kiralama yoluyla edindiğiniz araca ilişkin 01/01/2020 tarihinden öncesini kapsayan kira bedelinin tamamının, 01/01/2020 tarihinden sonraki dönemi kapsayan kira bedelinin ise aylık 5.500 Türk lirasına kadarlık kısmının serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, bu araçlara ilişkin 01/01/2020 tarihinden önce yapılan tamir, bakım, yakıt ve benzeri giderlerin tamamı, 01/01/2020 tarihinden sonra yapılan giderlerin ise en fazla %70'i kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.” (29.09.2022 tarihli 11395140-105[VUK-1-24089]-1098547 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “"…" isimli araç kiralama şirketinden dakikalık araç kiralaması yaptığınız ve kiralama bedelinin binek otomobile ilişkin kullanılan dakika dikkate alınarak tarafınıza fatura edildiği belirtilerek, söz konusu kiralama gider kısıtlamasında günlük tutarın mı yoksa dakika karşılığının mı dikkate alınması gerektiği hususunda tereddüt hasıl olduğu belirtilerek Başkanlığımız görüşü”
İdarenin Görüşü: “şirketiniz tarafından işlerinizde kullanılmak üzere dakika olarak kiralanan araca ilişkin kira ödemelerinde gider kısıtlaması, dakikalık kiralama bedelinin hesaplanması suretiyle uygulanacak olup, söz konusu uygulama kapsamında kiralamanın yapıldığı tarihte gider olarak dikkate alınabilecek azami kiralama gideri, kiralamanın yapıldığı ayın gün sayısına bölünmesiyle elde edilecek tutarın 1.440'a (bir günün dakika karşılığı) bölünmesi suretiyle elde edilecek dakika tutarı dikkate alınarak hesaplanacaktır.” (03.02.2023 tarihli E-62030549-125-166969 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “ faaliyetinizin "Otomobillerin ve Hafif Motorlu Kara taşıtlarının Belirli Bir Mala Tahsis Edilmiş Mağazalarda Perakende Ticareti (Galericiler Dahil)" diğer bir ifadeyle ikinci el otomobil alım-satımı olduğu ve alım satıma konu olan araçların bilançoda "153-Ticari Mallar" hesabında izlendiği belirtilerek, faaliyete konu otomobiller için yapılan giderlerin Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde hüküm altına alınan gider kısıtlamasına tabi olup olmayacağı hususunda görüşü”
İdarenin Görüşü: “kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi faaliyetiyle iştigal etmediğiniz anlaşıldığından, satışa konu edilmek üzere "153-Ticari Mallar" hesabında izlemek suretiyle işletmenize kayıtlı olan ve işte kullanılan binek otomobillere ait yakıt, bakım ve onarım gibi giderlerin en fazla %70'inin ticari kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.” (23.12.2021 tarihli 38418978-120[40-2020/9-İ]-451502 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “Şirketinizin sürücü kursu faaliyeti ile iştigal ettiğini belirterek, sürücü adaylarına eğitim vermek için kullandığınız binek otomobillerin yakıt ve bakım onarım giderlerinin yasal düzenlemelerde yapılan değişiklik sonrası vergi kanunları çerçevesinde tamamının mı yoksa %70'inin mi gider olarak gösterileceği hususunda Defterdarlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.”
İdarenin Görüşü: “sürücü kursu faaliyeti ile iştigal eden Şirketinizin bu faaliyetinin kısmen veya tamamen binek otomobillerinin çeşitli şekillerde işletilmesi kapsamında değerlendirilmesi gerekeceğinden, söz konusu faaliyetinizde kullanmış olduğunuz binek otomobillere münhasır olmak üzere, bunlara ait yakıt ve bakım onarım giderlerinin tamamının Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendi kapsamında kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.” (29.03.2023 tarihli 82476449-010-4502 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “kira sözleşmesi yaparak kiralamış olduğunuz binek otomobili sözleşme süresi sona ermeden kiralama firmasına iade etmeniz sebebiyle cayma bedeli ödediğinizi belirterek, cayma bedeli adı altında ödediğiniz tazminat tutarının, Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde hüküm altına alınan binek otomobillerde gider kısıtlaması uygulaması kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.”
İdarenin Görüşü: “Şirket faaliyetlerinde kullanmak amacıyla kiralama yolu ile edindiğiniz binek otomobil için kira sözleşmesinin süresi bitmeden cayma bedeli olarak ödediğiniz tutar, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda yer alan binek otomobillere ilişkin gider kısıtlaması kapsamında değerlendirilecek olup, bu tutarın en fazla %70'inin kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.” (09.05.2023 tarihli 38418978-120[40-20/24-İ]-198932 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “sıfır otomobil ticareti ile iştigal ettiğiniz belirtilerek, deneme ve test sürüşü amaçlı kullanmakta olduğunuz işletmeye ait otomobillere ilişkin kullanım giderlerinin 7194 sayılı Kanun ile binek otomobillere ilişkin yapılan düzenlemeye istinaden gider kısıtlamasına tabi olup olmadığı hakkında görüş bildirilmesi talep edilmektedir.”
İdarenin Görüşü: “esas faaliyet konusu kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olmayan şirketinize ait binek otomobil niteliğindeki tanıtım ve test sürüşü araçlarına ilişkin giderler, binek otomobillere ilişkin gider kısıtlaması hükümlerine tabi olup söz konusu binek otomobillere ilişkin yapmış olduğunuz giderlerin en fazla %70'lik kısmı kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.” (13.06.2022 tarihli 61504625-120-40276 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “28/12/2020 tarihinde almış olduğunuz binek aracın bedelinin 150.000 TL olduğu, özel tüketim vergisi (ÖTV)'nin 120.000 TL, katma değer vergisi (KDV)'nin 48.000 TL olduğu, binek araçlara getirilen kısıtlama ile ÖTV ve KDV'nin 140.000 TL'lik kısmının gider yazılabildiği, araca ait ÖTV ve KDV toplamının 140.000 TL'lik kısmının gider yazılması, gider kısıtlaması nedeniyle gider olarak dikkate alınamayan 28.000 TL'nin ise aracın maliyetine eklenmesi yönünde işlem tesis edilip edilemeyeceği ile söz konusu tutarın kanunen kabul edilmeyen gider kabul edilip edilemeyeceği hususunda Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz”
İdarenin Görüşü: “binek otomobil iktisabınıza ilişkin ÖTV ve KDV toplamının 2020 takvim yılı için en fazla 140.000 Türk lirasına kadarlık kısmı ticari kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecek olup, ödemiş olduğunuz KDV ve ÖTV'yi tercihen doğrudan gider olarak dikkate almanız durumunda, KDV ve ÖTV tutarlarının toplamı olan 168.000 TL'nin 2020 takvim yılı için azami 140.000 TL'si safi kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Söz konusu tutarı aşan 28.000 TL'nin ise maliyet bedeline ilavesi mümkün bulunmamakta olup, kanunen kabul edilmeyen gider olarak 2020 takvim yılı kazancınıza dahil edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, KDV ve ÖTV tutarlarını tercihen aracın maliyet bedeline eklemeniz durumunda, amortismana tabi tutarı 2020 takvim yılı için 300.000 TL'yi aşan binek otomobilinize ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutara isabet eden kısmının safi kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceği tabiidir.” (05.10.2022 tarihli E-11395140-105[VUK-1-63]-1128534 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “mali müşavirlik faaliyetiyle iştigal ettiğinizi belirterek; ev ile ofis arasında ve müşteri ziyaretlerinde kullanılmak üzere almış olduğunuz motosiklete ilişkin katma değer vergisinin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı, motosiklete ait yakıt, tamir, bakım vb. giderlerin mesleki kazancınızın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ve söz konusu giderlerin binek otomobillere ilişkin uygulanan gider kısıtlaması kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususlarında Başkanlığımız görüşü”
İdarenin Görüşü: “Bu kapsamda, motosiklet Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.11 pozisyonunda yer alan motorlu taşıtlar arasında sayılmaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; motosikletin işletmeye dahil edilmesi ve işte kullanılması kaydıyla, yapılan yakıt, tamir-bakım harcamalarının, Gelir Vergisi Kanununun 68 inci maddesinin (5) numaralı bendi kapsamında, aynı bentte yer alan binek otolarda gider kısıtlamasına ilişkin sınırlamalara tabi olmaksızın, safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.” (15.03.2022 tarihli 62030549-120[68-2020/832]-290787 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “seyahat acentesi ve araç kiralama faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, kiraya verilmek üzere bir adet araç satın aldığınız, söz konusu aracı şirketinizin günlük işlerinde kullandığınız ve nadiren de olsa bazı müşterilerinize kiraya verdiğiniz belirtilerek, bu araç için yapılan (kasko, tamir, bakım, yakıt vb.) giderlerin Gelir Vergisi Kanununda yer alan gider kısıtlamasına tabi tutulup tutulmayacağı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.”
İdarenin Görüşü: “her ne kadar Şirketiniz tarafından seyahat acentesi ve araç kiralama faaliyeti ile iştigal edilse de bu faaliyetlerin icrasına tahsis edilmeyen ve Şirketin günlük işlerinde kullanılan binek otomobillere ilişkin tamir, bakım, yakıt, sigorta ve benzeri cari giderlerin en fazla %70'inin kurum kazancınızın tespitinde gider olarak dikkate alınması gerekmektedir. Bu kapsamda yer alan otomobillerin zaman zaman kiralama hizmetine konu edilmesi de gider kısıtlaması uygulanmasını etkilemeyecektir.” (22.05.2023 tarihli E-50426076-125[6-2022/20-443]-48469 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “asıl faaliyetinize ek olarak ticari taksi işletmeciliği faaliyetinde de bulunduğunuz, adınıza tescilli ve faal olarak çalışan üç adet ticari taksinizin olduğu belirtilerek, taksi işletmeciliği faaliyetinde kullandığınız binek otomobillerinize ait akaryakıt, onarım ve bakım giderlerinin Gelir Vergisi Kanununun 7194 sayılı Kanunla değişik 40 ıncı maddesinde yer alan gider kısıtlamasına tabi olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir.”
İdarenin Görüşü: “taksicilik faaliyetinin esas itibariyle "binek otomobillerin çeşitli şekillerde işletilmesi" kapsamı içinde değerlendirilmesi gerekmekte olup, taksi ile yolcu taşımacılığı faaliyetinize istinaden elde etmiş olduğunuz kazançlarınız üzerinden, ticari taksilerinize ait akaryakıt, onarım ve bakım giderlerinin tamamını indirim konusu yapmanız mümkün bulunmaktadır.” (16.11.2020 tarihli 38418978-120[40-2020/13-İ]-E.308648 sayılı özelge)
Özelge Konusu: “Şirketinizin Türkiye çapında üretim yapan firmalara otomotiv yedek parçalarının satışı ve dağıtımını yaptığı, bu faaliyetleri için bölge plasiyer/satış görevlileri tarafından kullanılmak üzere 16 adet binek aracın bu personellerce kullandığı, bu personelin sipariş alma, tahsilat yapma, malzeme tedariki konularında reklam, tanıtım ve problemlerinin çözümü konularında faaliyette bulunduğu, binek otomobiller ile Ankara Merkez-Ankara Ostim-İstanbul şube ve seyyar olarak
Gaziantep-İstanbul İlinde kendilerine belirlenen bölgelere giderek faaliyetlerini icra ettikleri, ayrıca merkezde bulundukları süre içinde de evlerinden merkeze ve şubeye ulaşımları sırasında diğer çalışan personelin de servis ulaşımının sağlandığı ayrıca, bölge plasiyer/satış görevlilerine araç kullanma talimatı imzalatılarak İş Sağlığı ve İş Güvenliği, Karayolları ve Trafik kurallarına uymaları ile güzergahları dışında ve özel işlerinde kullanmamaları hususunda beyanlarının alındığı belirtilerek, 7194 sayılı Kanun ile "Binek Otomobillerine Getirilen Gider Kısıtlaması" kapsamında, tamamı binek oto olan ve yukarıda belirtilen faaliyetlerde kullanılan Şirketiniz aktifine kayıtlı binek otomobillerinin Kanunda belirtilen amortisman, tamir bakım akaryakıt giderleri, katma değer vergisi yönünden gider kısıtlamasına tabi olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.”
İdarenin Görüşü: “esas faaliyet konusu kısmen veya tamamen binek otomobillerin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olmayan Şirketinize ait binek otomobillere ilişkin giderlerin gider kısıtlamasına tabi tutulması gerekmektedir.” (01.03.2023 tarihli E-84974990-130[KDV.1/İ-29-2020/22]-104332 sayılı özelge)
KAYNAKLAR
193 sayılı Gelir Vergisi KanunuGelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Özelgeleri
İşbu yukarıda yer alan metnin (makale, görüş, sirküler, bülten, yorum vb. hangi ad ile tanımlandığının bir önemi olmaksızın) yasal olarak herhangi bir bağlayıcılığı bulunmayıp, bilgi verme amacıyla hazırlanmıştır. İşbu metnin tek yasal dayanak olarak kullanılması sonucu elde edilen bilgiler doğrultusunda alınan kararlar ve yapılan işlemler nedeniyle doğmuş / doğabilecek zararlardan yazarların hukuki bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
