Anonim Şirketlerde Avukat Bulundurma Zorunluluğu
Anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğunun yasal dayanağı 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinin üçüncü fıkrasında yer almaktadır. Anılan hüküm aşağıdaki gibidir:
“Dava açmaya yeteneği olan herkes kendi davasına ait evrakı düzenleyebilir, davasını bizzat açabilir ve işini takip edebilir. Ancak, Türk Ticaret Kanunu’nun 272’nci maddesinde ön görülen esas sermaye miktarının beş katı veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirketler ile üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır. Bu fıkra hükmüne aykırı davranan kuruluşlara Cumhuriyet Savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan on altı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilir.”
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun ‘en az sermaye tutarı’ başlıklı 332. maddesi ile anonim şirketler için öngörülen asgari esas sermaye miktarı 50.000 TL’dir. Buradan hareketle, esas sermaye miktarı 250.000 TL ve üzerinde olan anonim şirketler sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır.
Bu zorunluluk;
• Kuruluş esas sermayesi 250.000-TL ve üzeri olan anonim şirketlerde tüzel kişilik kazanılması ile birlikte (yani şirketin ticaret siciline tescil edilmesi ile birlikte);
• Kuruluş esas sermayesi 250.000-TL’nin altında ancak sermaye artırımı sonrasında esas sermaye miktarı 250.000 TL ve üzerine çıkan anonim şirketlerde ise, sermaye artırımına ilişkin genel kurul kararının ticaret siciline tescil ettirildiği anda doğmaktadır.
Sözleşmeli bir avukat bulundurma hususu; sigortalı olarak şirkette bir avukatın çalıştırılması şeklinde gerçekleşebileceği gibi, aylık danışmanlık bazında serbest meslek makbuzu karşılığında ücreti ödenecek ve avukatlık sözleşmesi akdedilen sözleşmeli bir avukatın bulunması şeklinde de gerçekleşebilir.
Ne kadar ücret ödenmesi gerekir?
Yukarıdaki kriterlere uyan ve sözleşmeli avukat bulundurması gereken anonim şirketlerin, 2020 yılı için avukatlık asgari ücret tarifesine göre ödemesi gereken aylık net ücret asgari 2.835,00 TL olarak belirlenmiştir.
Şirketlerde avukat bulundurmamanın cezası nedir?
Kriterleri sağlayan ancak avukat bulundurma zorunluluğunu yerine getirmeyen anonim şirketlerin Kanun’a göre her ay için asgari brüt tutarının iki katı kadar idari para cezası alması söz konusudur. 2020 yılı için brüt asgari ücret 2.943 TL x 2 = 5.886 TL (Bu tutar avukatsız çalışılan her bir ay için verilecek cezadır). 2020 yılı boyunca avukat bulundurulmadığı durumda ise söz konusu ceza yıllık 5.886 x 12 = 70.632 TL olacaktır.
